Στις 6 Αυγούστου συμπληρώνονται εξήντα έξι χρόνια από τη φονική πυρηνική έκρηξη που κατέστρεψε την ιαπωνική πόλη Χιροσίμα. Από τότε η Χιροσίμα αποτελεί το σύμβολο της πυρηνικής φρίκης και το σύνθημα για τον παγκόσμιο αγώνα κατά των πυρηνικών όπλων.
Στις 6 Αυγούστου του 1945 η ζωή στην πόλη της Χιροσίμα ξεκίνησε με θάνατο. Η ατομική έκρηξη ξέσκισε τη σάρκα χιλιάδων κατοίκων της πόλης, όταν η Αμερική αποφάσισε να δοκιμάσει τη βόμβα που βάφτισε «το μικρό αγόρι» (The Little Boy). Οι ανακοινώσεις τότε μιλούσαν για 70,000 θανάτους την ίδια μέρα, ωστόσο μέχρι το τέλος του 1945 οι αριθμοί έφτασαν τους 140,000 νεκρών. Αυτά ήταν τα αποτελέσματα του «μικρού αγοριού».
Τρεις μέρες μετά, και παρ’ όλα τα φρικτά αποτυπώματα που άφησε η πρώτη ατομική βόμβα, οι ΗΠΑ αποφάσισαν να δοκιμάσουν ακόμα μια φορά τη βαρβαρότητα τους. Αυτή τη φορά βάφτισαν το δολοφονικό τους δημιούργημα «Χοντρός Άντρας» (Fat Man) και βομβάρδισαν την πόλη Ναγκασάκι, προκαλώντας 40,000 ακαριαίους θανάτους που μέχρι το τέλος του έτους έφτασαν τις 80,000.
Η Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών (Non Proliferation Treaty) που υπεγράφη το 1968 δεσμεύει τόσο τα μη πυρηνικά κράτη αλλά και τα πυρηνικά. Τα μη-πυρηνικά κράτη απαγορεύεται να διαθέσουν πυρηνικά όπλα, ενώ τα πυρηνικά κράτη αποφεύγουν τη μεταφορά των πυρηνικών όπλων. Σύμφωνα με το άρθρο ΙΧ της Συνθήκης, πυρηνικά κράτη ορίζονται ως εκείνα τα κράτη που έχουν «κατασκευάσει […] πυρηνικό όπλο ή άλλη πυρηνική εκρηκτική συσκευή πριν από την 1 Ιαν. 1967», δηλαδή οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Σοβιετική Ένωση, η Γαλλία, η Βρετανία και η Κίνα .
Ωστόσο, παρότι η συμφωνία τέθηκε σε ισχύ το 1970 και υπεγράφη από 188 κράτη δεν φαίνεται να επηρέασε καθόλου τα σχέδια κάποιων χωρών που συνεχίζουν να οραματίζονται τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Εξάλλου, η ίδια συνθήκη στο άρθρο VI διευκρινίζει ότι εναπόκειται στην καλή διάθεση των κρατών «να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις με καλή πίστη για τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων για την παύση του πυρηνικού εξοπλισμού σε σύντομο χρονικό διάστημα και για τον πυρηνικό αφοπλισμό, καθώς και για μια συνθήκη γενικού και πλήρους αφοπλισμού υπό αυστηρό και αποτελεσματικό διεθνή έλεγχο» . Το πόσο σύντομα θα γινόταν αυτό δεν διευκρινίζεται. Το σίγουρο είναι ότι 41 χρόνια μετά την επικύρωση της συνθήκης δεν έγινε κάτι τέτοιο, αλλά αντίθετα ολοένα περισσότερες κυβερνήσεις φαίνεται να θέλγονται από τη σκέψη της πυρηνικής ενέργειας.
Η αποτυχία του διεθνούς συστήματος για αντιμετώπιση των βομβαρδισμών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι απέδειξε την ανάγκη για περαιτέρω συζήτηση για πιο σοβαρά μέτρα του διεθνούς δικαίου για τον έλεγχο των εξοπλισμών. Σημαντικό, αλλά όχι ουσιαστικό ρόλο για την ανάπτυξη μιας πολιτικής ελέγχου των εξοπλισμών διαδραμάτισε η συμβουλευτική γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου το 1996.
Οι μέχρι τώρα διεθνείς συνθήκες δεν μπορούν να προσφέρουν ασφάλεια. Οι συνέπειες από τις ατομικές βόμβες στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι το 1945 δεν αφήνουν περιθώρια για αμφιβολία ότι η ανθρωπότητα θα ήταν σε μεγάλο κίνδυνο αν οποιοδήποτε κράτος αποφάσιζε να χρησιμοποιήσει ένα πυρηνικό όπλο. Ως εκ τούτου, για το συμφέρον όλων θα πρέπει επιτέλους να υπάρχει έλεγχος σχετικά με την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, έτσι ώστε οι πολίτες να αισθάνονται ασφαλείς. Η επιμονή κάποιων κυβερνήσεων για πυρηνικές αναπτύξεις είναι μια απειλή που σημαδεύει την ανθρωπότητα.
Εμείς, ως η νέα γενιά αρνιούμαστε να βυθίσουμε τη ζωή μας στο βούρκο του φόβου και της ανασφάλειας. Ενόσω λοιπόν ακούμε για θάνατο, εμείς θα μιλάμε για ζωή. Ενόσω ακούμε για πόλεμο, θα μιλάμε για ειρήνη και ενόσω ακούμε για πυρηνική ενέργεια, εμείς θα φωνάζουμε για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Δεν θα δεχτούμε τις απειλές του όποιου Ερντογάν για ανέγερση πυρηνικού εργοστασίου ούτε στο Άκκιουγιου στην Τουρκία, ούτε φυσικά στα κατεχόμενα εδάφη μας.
Αλεξία Σακαδάκη