Πέραν των αποκοπών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στα διάφορα επιδόματα που λάμβαναν οι ευπαθείς ομάδες, τώρα το Υπουργείο Εργασίας βάζει στο στόχαστρο και το επίδομα τέκνου. Στην αίτηση για το επίδομα τέκνου και μονογονεϊκής οικογένειας για το έτος 2015 (Έντυπο ΕΤ.1) μεταξύ άλλων σημειώνεται ότι απαιτείται η υποβολή του εντύπου εξουσιοδότησης (ΕΕΕ8) σύμφωνα με το οποίο δίνεται το δικαίωμα πρόσβασης στους προσωπικούς τραπεζικούς λογαριασμούς.
Το επίδομα τέκνου είναι ανεξάρτητο του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Η απαίτηση για πρόσβαση σε οποιοδήποτε τραπεζικό λογαριασμό των αιτητών δεν μπορεί να δικαιολογηθεί εφόσον το επίδομα τέκνου προνοεί εισοδηματικά κριτήρια και όχι περιουσιακά. Ποιοι είναι οι απώτεροι σκοποί του Υπουργείου; Δεν είναι στο ίδιο Υπουργείο που καταγράφονται οι εισφορές στις κοινωνικές ασφαλίσεις; Που είναι η προεκλογική δέσμευση του Προέδρου Αναστασιάδη για μηχανογράφηση των κρατικών υπηρεσιών;
Σχετικό παράπονο υπεβλήθη στο Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθώς και στο Γραφείο του Επιτρόπου Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Η Επίτροπος Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε απάντηση της αναφέρει ότι θεωρεί ότι εφόσον η νομοθεσία δίνει το δικαίωμα στον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων να καθορίσει τα δικαιολογητικά που πρέπει να συνοδεύουν τα έντυπα για παροχή του επιδόματος, δεν τίθεται θέμα για εξέταση. Αναμένεται η διερεύνηση και από το Γραφείο του Επιτρόπου Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων.
Έχω την άποψη ότι με την απαίτηση για εξουσιοδότηση πρόσβασης στους τραπεζικούς λογαριασμούς παραβιάζονται βασικά ανθρώπινα δικαιώματα (συγκεκριμένα δικαίωμα σε προσωπικά δεδομένα) και ουσιαστικά τίθενται σοβαρά εμπόδια στην παραχώρηση του συγκεκριμένου επιδόματος, στους δικαιούχους που θα αρνηθούν να εξουσιοδοτήσουν το κράτος να ελέγχει τα περιουσιακά τους στοιχεία.
Επιπλέον, η Κυβέρνηση στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα ότι ο θεσμός της οικογένειας δεν είναι προτεραιότητα στην ατζέντα της. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας, παρουσιάζεται μια συνέχιση της σταδιακής μείωσης των γεννήσεων τα τελευταία χρόνια, κάτι το οποίο πέραν των θεσμικών και κοινωνικών ζητημάτων που θα επιφέρει, θα οδηγήσει και σε ακόμα περισσότερες περιπέτειες το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Η φιλοσοφία του Ταμείου των Κοινωνικών Ασφαλίσεων είναι χτισμένη γύρω από την – τουλάχιστο – ισότιμη κατανομή των ηλικιών όπου οι συνταξιούχοι λαμβάνουν τις εισφορές των εργαζομένων. Όταν λοιπόν αυτοί/ές που εργάζονται σήμερα είναι πολύ λιγότεροι/ες από αυτούς/ές που αναμένουν να πάρουν την σύνταξη τους, το Ταμείο των Κοινωνικών Ασφαλίσεων σιγά σιγά θα αδειάσει. Επομένως, το θέμα της επιδότησης των γεννήσεων και της ενίσχυσης του θεσμού της οικογένειας θα έπρεπε να βρίσκεται στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας της Κυβέρνησης.
Στο εν λόγω έντυπο για παροχή του επιδόματος τέκνου ζητείται γραπτή κατάθεση των περιουσιακών στοιχείων (καταθέσεις, γραμμάτια, μετοχές, ακίνητη περιουσία). Ερωτώ τι σχέση έχουν αυτά με τα εισοδηματικά κριτήρια που απαιτούνται για το επίδομα τέκνου; Πώς η Επίτροπος Διοικήσεως δικαιολογεί το δικαίωμα του Γενικού Διευθυντή να απαιτεί πληροφορίες που δεν σχετίζονται με την παροχή του επιδόματος και τι σχέση έχουν τα χωράφια και τα αξιόγραφα με την επιδότηση της τεκνοποίησης;
Πιστεύω ότι η προώθηση μιας πολιτικής «Big Brother» δεν εμπίπτει στα Κυπριακά δεδομένα. Σίγουρα πρέπει να γίνονται οι βασικοί έλεγχοι για επιτήδειους που εκμεταλλεύονται το κράτος, όμως με σεβασμό προς τον πολίτη και την αξιοπρέπεια του. Το κράτος προνοίας απαιτεί πέραν των αυστηρών ελέγχων και των μηχανικών λογαριασμών, ευαισθησία και έμφαση προς τον παράγοντα «άνθρωπος».
*Της Αλεξίας Σακαδάκη